Paszporty Polityki 2025. Agata Ingarden i Ant Łakomsk na liście nominowanych.

Stosunkowo rzadko do Paszportów POLITYKI nominowane są artystki i artyści zajmujący się rzeźbą. Dodatkowo działania artystyczne Agaty Ingarden trudno powiązać z tradycyjnymi atrybutami rzeźbiarskimi: dłutem, gliną, marmurem czy choćby drewnem. Tworzy obiekty z dość eklektycznego zestawu materiałów. W swoich pracach łączy odpady poprzemysłowe (hydrauliczne rury, uszkodzone panele fotowoltaiczne) z tworzywami organicznymi (np. wosk pszczeli, muszle ostryg), ale też z zapisami wideo, fotografiami, światłem. Jej ulubionym, stosowanym jeszcze od czasów studenckich i powracającym w różnych pracach materiałem pozostaje jednak skarmelizowany cukier. Jego nieustabilizowany stan, który pod wpływem warunków zewnętrznych (np. ciepła, wilgotności) zmienia się na półpłynny, sprawia, że prace zdają się żyć własnym życiem, odciska się na nich piętno upływającego czasu i okoliczności.

Uniwersum, które penetruje i poddaje wiwisekcji artystka, to osobliwe połączenie postapokaliptycznych wizji, międzygatunkowych mutacji, przeróżnych posthumanistycznych teorii science fiction, oscylujących raz to w kierunku utopii, kiedy indziej – dystopii. W 2025 r. w Muzeum Sztuki ms2 w Łodzi miała miejsce duża indywidualna wystawa artystki zatytułowana „EmoPolis”. Jak wyjaśniali kuratorzy wystawy, „jest ona fragmentem nieustannie rozwijanego projektu, w którym główną rolę odgrywa infrastruktura przeznaczona do zarządzania energią emitowaną przez stany emocjonalne”.

We wszystkich biograficznych notkach podkreśla się, że artystka żyje i pracuje na przemian w Paryżu i Atenach. Urodziła się jednak w Krakowie (1994 r.), a studiowała w École de Beaux-Arts w Paryżu oraz w Cooper Union for the Advancement of Science and Art w Nowym Jorku. Regularnie uczestniczy w wystawach zbiorowych, ma też na koncie wiele wystaw indywidualnych na całym świecie (Meksyk, Korea Południowa, Austria, Rumunia), no i oczywiście w Polsce. W 2021 r. otrzymała nagrodę specjalną w prestiżowym konkursie Future Generation Art Prize. Prowadzi także gościnne zajęcia na ASP w Warszawie.

Artystka, absolwentka warszawskiej ASP (urodzona w Toruniu w 2001 r.), przebojem wdarła się do współczesnej polskiej sztuki. W mijającym roku uwagę krytyków i publiczności przykuła jej jesienna wystawa w Turnus Gallery zatytułowana „Camille”. Tytuł nawiązywał do postaci zmarłego przed rokiem francuskiego artysty Marca Camille’a Chaimowicza, którego wizją sztuki artystka jest zafascynowana i wchodzi z nią w dialog. Zaprezentowane na tej wystawie obrazy koncentrują się wokół tematu czytania książek, nadając tej czynności (u Łakomsk uprawiają ją wyłącznie kobiety) charakter bardzo osobisty, wręcz intymny, nieco tajemniczy i melancholijny. Na jej obrazach rozmyte rysy twarzy i kontury oraz wyrafinowane relacje między figurą a tłem intrygują i nie pozwalają na jednoznaczne identyfikacje, przypisania, interpretacje.

Jak pisał w recenzji Karol Sienkiewicz, „Łakomsk stwarza dla swych bohaterek mroczną, romantyczną atmosferę. Jej obrazy mają strukturę półprzezroczystych, wielokrotnie farbowanych tkanin, na których różne warstwy nakładają się na siebie”. Z kolei nominujący do Paszportów POLITYKI Piotr Kosiewski tak uzasadniał oddanie swego głosu na artystkę: „to malarstwo osadzone w tradycji, a zarazem ożywcze, nowe. Artystka bardzo konsekwentnie sięga do przeszłości, w której odwołuje się do dawnej japońskiej sztuki, a zarazem do europejskiego malarstwa z ostatnich dekad XIX i pierwszych XX w. powstającego pod jej wpływem. Jednak jej obrazy, delikatne, często pozostające na granicy sztuki przedstawiającej i abstrakcji – są na wskroś współczesne. Dotykają lęków, życia w niepewności. Poruszają kwestie tożsamości, pamięci i czasu”. W czasach powszechnego pośpiechu, powierzchownego odbioru świata, wulgarnej dosłowności i radykalizowania się środków komunikowania, malarstwo Łakomsk wprowadza tak wartościowe wyciszenie, potrzebę kontemplacji, zwraca uwagę na niuanse i półtony. Ant Łakomsk jest finalistką konkursów Young Art Prize (Wrocław, 2024 r.) oraz Bielska Jesień (2025 r.).