Anna Coatman recenzując debiutancką książkę non-fiction pisarki i naukowczyni Helen Charman „Mothers state” śledzi kulturową fiksację na temat macierzyństwa lub też matkowania w sztuce i literaturze. Odnosi się w niej do klasycznie pojmowanej dychotomii pomiędzy rodzeniem dzieci, a tworzeniem sztuki, gdzie musimy wybierać pomiędzy tymi dwoma zadaniami-rolami. Charman rozdziela rzeczownik „macierzyństwo”, który oznacza stan bycia matką, od czasownika „matkować” oznaczającego wykonywanie aktów opieki nad innymi, niezależnie od tego, czy ich urodziliśmy, czy nie. Ostatnie dekady w sztuce należały i wciąż należą do procesu ujawniania sztuki kobiet – tych zupełnie niewidocznych lub tworzących za plecami artystów o wielkich nazwiskach, często, jak wiadomo, przy ich współudziale. Ich status dzisiaj wypełnia sztuka feministyczna oraz herstorie ujęte w akapitach historyczno-sztucznych publikacji lub dedykowanych wystawach.
Wystawa Alma Mater PROLOG ujawnia podzbiór w matematycznym kręgu Eulera artystek, matek i akademiczek, ilustrując relacje na ich przecięciu, ukazując to, w jaki sposób współgrają ze sobą, a gdzie są od siebie niezależne. Wyjaśnia różnice pomiędzy macierzyństwem, a matkowaniem.
Alma Mater to z łacińskiego tłumaczenia matka karmicielka.
Tak też określano średniowieczne szkoły wyższe, uniwersytety i akademie. Wystawa w BWA Zielona Góra porusza temat wpływu macierzyństwa na dobrostan współczesnych artystek i wykładowczyń akademickich. Wiadomo, że te światy się przenikają i zderzają. Macierzyństwo odbija się na ich twórczości w różny sposób, także poprzez prozaiczne jej elementy jak czas jej poświęcony, zmęczenie, koncentracja, a także wybór tematów. Doprowadza często do momentu, kiedy staje się stałym tematem poruszanym w pracach. Wystawa o matkach karmicielkach sprawdza w jaki sposób kobiety umieją łączyć te trzy role, jak one na siebie wpływają i jaka jest ich cena.
Działanie w sobotę, 18 stycznia o godz. 12 odniesie się do historii wystaw w Zielonej Górze, ściśle powiązanych z BWA: „My nie śpimy” (akcja w ramach wystawy i Sympozjum Plastyki „Złote Grono” z 1966 roku z udziałem Mieczysława Dymnego, Stanisława Szczepańskiego i Tomasza Wawaka), „Nie Śpimy!” (wystawa zrealizowana w maju 2010 roku przez zespół kuratorski w składzie: Katarzyna Karwańska, Magdalena Nowak, Stanisław Welbel), a teraz my – „ŚPIMY” – pokazuje nie tylko zmęczenie matek, artystek, akademiczek, ale także zmęczenie wszystkich tych grup osobno.
Artystki: Dorota Kozieradzka, Irmina Staś, Anna Panek, Maryna Tomaszewska
Kuratorka: Marta Czyż
Grafika: Maja Żurawiecka
Wystawa jest częścią zadania badawczego „Matki”, realizowanego na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Partnerką wystawy jest marka Yope.
DOROTA KOZIERADZKA
Fotografka, malarka, twórczyni projektów intermedialnych. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w Szkołę Filmową w Łodzi. W 2009 została laureatką Programu Stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska. Stypendystka Funduszu Popierania Twórczości ZAiKS. Finalistka biennale i festiwali m.in. Rybie Oko (2006, 2011) i Bielska Jesień (2007), TIFF Festival (2022), Konkurs Fundacji Rodziny Staraków (2019). Autorka i uczestniczka wielu wystaw w kraju i za granicą m.in. w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Spectra Art Space, Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, Muzeum Miasta Łodzi, Galerii BWA w Zielonej Górze, Galerii BWA Wrocław, Salon Akademii, Galeria Ego, Galeria Propaganda, Galeria Promocyjna, Galeria Program, Galeria Wizytująca, Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej, Stroboskop, Museum Junge Kunst we Frankfurcie, w Galerii Cydonia w Dallas (USA). Jej prace znajdują się w kolekcjach w kraju i za granicą m.in. Muzeum Warszawy, Dietricha Mateschitza, Luciano Benettona: Imago Mundi Collection. Wykładowczyni i prodziekana na Wydziale Sztuki Mediów ASP w Warszawie.
IRMINA STAŚ
Malarka, autorka realizacji przestrzennych wpisujących się w formułę malarstwa. Studiowała na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2024, 2019, 2015), laureatka Strabag Artaward International 2013.Prace artystki pokazywane były na wystawach indywidualnych m.in. w Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej, Galerii Foksal w Warszawie, BWA w Zielonej Górze, Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim, Miejscu Projektów Zachęty w Warszawie, Strabag – Kunstforum w Wiedniu. Artystka brała udział w wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą, m.in w Galerii Arsenał w Białymstoku, Muzeum Narodowym w Gdańsku, Centrum Sztuki Współczesnej w Velez-Malaga, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Mińsku, Fundacji Stefana Gierowskiego w Warszawie. Prace artystki znajdują się w kolekcjach m.in. Galerii Arsenał w Białymstoku, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej, Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Kolekcji Sztuki PKO Banku Polskiego w Warszawie, Strabag Kunstforum w Wiedniu. Artystka jest reprezentowana przez Galerię Le Guern. Pracuje na Wydziale Sztuki Mediów ASP w Warszawie, obecnie jako asystentka prof. Pawła Susida w Pracowni Koncepcji Obrazu oraz dr hab. Anny Panek w Pracowni Obiektu Malarskiego.
ANNA PANEK
Malarka i architektka, absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej i Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, finalistka konkursu Samsung Art Master. Tworzy obrazy, obiekty malarskie, murale, instalacje powiązane z architekturą. W jej działaniach artystycznych obie dziedziny sztuki są zestawione, a czasami przeciwstawione sobie. Jej prace wystawiane były m.in. w Galerii a_publik w Zurychu, Galerii Schwarz Contemporary w Berlinie, Fundacji Stefana Gierowskiego w Warszawie, w Galerii Arsenał w Białymstoku, w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Prace artystki znajdują się w kolekcjach m.in. Banku Polskiego oraz Muzeum Narodowego w Gdańsku. Współpracuje z Galerią lokal_30. Mieszka i pracuje w Warszawie.
MARYNA TOMASZEWSKA
Artystka interdyscyplinarna, autorka art booków, instalacji, wideo i performansów, redaktorka naczelna „Periodyka Najgorszego”. Prowadzi Pracownię Tekstu Eksperymentalnego na Wydziale Sztuki Mediów ASP Warszawie. W swojej działalności łączy misję edukacyjną z praktyką artystyczną. Interesują ją zagadnienia związane z tekstem w polu sztuki, śmiercią, mechanizmami władzy oraz feminizmem. Brała udział w wystawach m.in. w: BWA Wrocław, BWA Zielona Góra, CSW Zamek Ujazdowski, Stroboskop, OOF Gallery (Londyn), MATCA Artspace (Cluj-Napoca), Golden Thread Gallery (Belfast), Villa Tokyo oraz uczestniczyła w targach NY Art Book Fair (MoMA PS1), LA Art Book Fair (MoCA). Stypendystka Miasta Stołecznego Warszawy, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz programu dla wybitnych młodych artystek Młoda Polska. Jej art booki są w kolekcjach m. in. MoMA, SFMOMA, Metropolitan Museum of Art, TATE, Victoria and Albert Museum.
MARTA CZYŻ
Historyczka sztuki, niezależna kuratorka i krytyczka. Kuratorka Pawilonu Polskiego na 60. Międzynarodowej Wystawie La Biennale di Venezia (wraz z projektem „Repeat After me II” Open Group – Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga).
W swojej praktyce wykorzystuje archiwa i najnowsze wydarzenia z historii sztuki, które mają wpływ na kulturę i ruchy społeczne. Zajmuje się badaniem historii wystawiennictwa w Polsce oraz problematyki zawodu kuratora.
Swoje wystawy realizowała m.in. w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki. BWA Zielona Góra, MOS Gorzów, Muzeum Narodowe w Szczecinie. W 2020 roku kuratorowała 10. Festiwal Sztuk Efemerycznych Konteksty w Sokołowsku oraz 9. Triennale Młodych w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W 2022 razem z Yuriyem Bileyem zrealizowała wystawę „Towarzystwo Zniechęcenia” w Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Regularnie publikuje w prasie artystycznej i opiniotwórczej (Dwutygodnik, Vogue Polska, Polityka, miejmiejsce, Wysokie Obcasy, Camera Austria, Follow.art).
Wspólnie z Julią Wielgus wydała książki D.O.M. Polski (z galerią Raster i BWA Zielona Góra) oraz W ramach wystawy — rozmowy z kuratorami, która została uznana przez portal culture.pl za jedną z dziesięciu najważniejszych książek o sztuce w Polsce w 2015 roku.
Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Członkini Zarządu Sekcji Polskiej AICA (International Association of Art Critics).